Hormon Sistemi

Hormon Sistemi, insanların vücudunda sayısız hormon bulunmaktadır. Birçoğu bilimsel açıdan açıklanan bu hormonların bazıları ise hâlâ açıklanmaya çalışılıyor. Hormonlar da enzimler gibi protein yapıdan oluşmuştur. Bazıları ise 3-5 aminoasitten oluşmuştur hatta protein yapıya bir de karbonhidrat molekülü bağlanarak oluşabilir.

Bunun yanı sıra lipidlerden sentezlenen ve protein yapıda olmayan hormonlar da vardır.
Buna örnek olarak dişi ve erkek bireylerin primer ve segonder eşey karakterlerini belirleyen östrojen ve testosteron hormonları gösterilir.

Hormonlar vücutta belli organlar tarafından üretilmektedir. Bu organlar özelleşmiş yapıya sahiptir ve çok çeşitli kan damarı ağına sahiptir. Bu sayede üretimi yapılan hormonlar hızlı bir biçimde kana karışarak hedef organlara doğru yol alır. Şimdi sırasıyla hormon sisteminde bulunan bezleri, bu bezlerin ürettiği hormonları ve hormonların gideceği organları açıklayalım.

Hipotalamus


Beyinde bulunan özelleşmiş hormon bölgesidir. Yanında bulunan hipofiz bezi durdurucu ve salgılatıcı etkiler meydana getirir. Hipotalamus bezinde farklı sinirler bulunur. Bu sinirler diğer sinir hücrelerinden farklı olarak hormon üretip bu hormonları kana karışmasını sağlar. Bu hücrelerin oluşturduğu hormonlara genel olarak nöro hormonlar adı verilir. Bu hormonlar kendi aralarında da ayrılır. Hipotalamus bezinde üretilen hormonların bazıları hipofiz bezinin adenohipofiz alt lobuna etki ederken bazıları da nöro hipofiz denilen ikinci alt bölgeye etki eder.

Hipotalamus bezinin salgıladığı bazı hormonları ve görevlerini açıklayalım

  • TRH: Açılımı tiroit salgılatıcı bez olarak bilinen bu hormon, hipofiz bezinin adenohipofiz lobunun tiroit hormonunu üretir.
  • GNRH: Gonad hormonlarını salgılatan hormondur. Bu hormonun üretimi sonrası hipofiz bezine ulaşarak kendini bağlayan reseptörlerin bulunduğu, Gonad hormonlarını üreten hücrelere bağlanırlar.
  • PRH: Prolaktin salgılatıcı hormon da denir. Hipofiz bezinde bulunan meme bezlerini kontrol eden hormonların aktivasyonunu ve prolaktin hormonun salgılanmasını sağlar.
  • GR-RH: Büyüme hormonunu salgılatıcı hormon olarak bilinir. Hipofiz bezinde bulunan büyüme hormonlarını aktive eder.
  • PRH-IH: Hipofiz bezinde bulunan prolaktin hormonun üretiminden sorumlu hücreleri aktivasyonunu engeller.

Hipofiz bezi


Beynin diensefalon bulunan hipofiz bezi oldukça küçüktür ve infundibilar sap ile beyine bağlanır. Ayrıca hipofiz bezinin salgıladığı hormonlar çok önemli görevlere sahiptir. Kan basıncını dengeleyen hormonlar, büyüme ve üreme hormonları bunlardan bazılarıdır. Yukarıda bahsettiğimiz gibi nöro hipofiz ve adenohipofiz olmak üzere ikiye ayrılır. Bu iki bezden salgılanan hormonları sırasıyla açıklamaya çalışacağız.

Adenohipofiz lobundan salgıladığı hormonlar
  • TSH: Hipotalamustan salgılanan tiroit salgılatıcı bez hücrelerinin sentezi ile oluşur. Hormonun hedef organı tiroit bezidir.
  • FSH-LH: Erkek ve dişi eşey hücrelerinin gelişiminden sorumludur. Hedef organları eşey üreme organlarıdır.
  • MSH: Melanin uyarıcı hormon olarak bilinir. Bu hücreler melanin adı verilen renk pigmentini üretirler.
Nörohipofiz lobundan salgıladığı hormonlar

Bu lobun salgıladığı iki ana hormon vardır. Bunlar, oksitosin ve vazopressindir.
  • Oksitosin: Hamile kadınlarda doğum sonrasında rahim etrafında sarılı olan düz kas hücrelerinin kasılmasına neden olur, böylece bebek rahime doğru düşer.
  • Vazopressin: Damar cidarlarında konumlanan düz kas hücrelerinin kasılmasına aynı zamanda böbreklerin suyu absorbe eder. Böylelikle vücuttaki ürenin azalmasını sağlar.

Pineal bez

Beyin diensefalon bölgesinin sırt kısmında bulunan bu bez, aynı hipofiz bezi gibi kısa bir sapla beyine bağlanır. 2 önemli hormonu vardır.
  • Serotonin: İnsanlarda uyku düzenini sağlar. Vücut sıcaklığının ayarlanmasında ve düz kasların kasılmasında uyarıcı etkisi vardır.
  • Melatonin: Üreme sikluslarının düzenlenmesinde rol oynar.
Tiroit bezi

Tirozin aminoasidinden meydana gelen bu hormon, canlı hücrelerinde enerji açığa reaksiyonlarının hızlanmasını uyarır. Örneğin soğuk havalarda daha çok tiroksin salgılanır. Bu şekilde vücut ısısı dengelenir.

Triiyodotronin

3 adet İyot molekülü bağlanarak bu hormonu oluşturmuştur. Tiroksin hormonu ile fonksiyonları aynıdır.

Paratiroid bezi

Paratiroid bezinin en önemli hormonu parathormondur. Kemiklerden CA iyonlarının kana geçişini uyarır. Ayrıca kandaki fosfat iyonlarının idrara geçişini hızlandırır.

Böbrek üstü bezleri

Anatomik olarak Korteks ve Medulladan oluşur ve ikisi de ayrı ayrı hormon üretir. Korteksten salınan hormonlar Adrenal korteks, steroid grubu olarak bilinen değişik hormonların salgılanmasında rol oynar. Ayrıca lipid tabiatında sentezlenen kortizon, aldosteron ve kortizol hormonların salınımını sağlar.

Medulladan ise Adrenal medullan, Adrenalin ve Noradrenalin hormonlarının salınımı sağlanır. Korku ve heyecan durumlarında salınarak sinir impulslarının hızlı bir şekilde iletilmesini sağlar.

Hormon üreten bezler gibi davranan organlar

Bazı organların gerçekte görevleri farklı iken bazı kimyasalları üretip kana vermesi nedeniyle aynı zamanda hormon bezleri olarak da kabul edilir. Mide, karaciğer, pankreas ve üreme organları bunların başlıcalarıdır.

Mide

Mide duvarında sindirim nedeniyle salgılar üreten ve bu salgıları mide içerisine götüren bezler bulunur. Bu bezler özelleşmiş hücrelerin salınımı sonucu ortaya çıkar.

Midede parietal hücreler asit üretirken G hücreleri gastrin hormonu üreterek asit salınımını kontrol eder. G hücrelerinin gastrin üretimi de serotonin hormonu tarafından kontrol edilir. Hormonlar arasında böyle bir zincirleme ilişki vardır.

Karaciğer

Besinlerin sindirimiyle kendisine gelen biyokimyasal molekülleri işler. Ayrıca bu moleküllerden elde ettiği protein ve glikojeni kana verdiği için endokrin sınıfına girmektedir.

Pankreas

Sindirim sırasında incebağırsağa safra sıvısı dökülürken pankreastan da lipidlerin parçalanmasını sağlayan enzimler salgılanır.

Üreme organları

Erkek ve dişi eşey hücrelerinin yerler olan üreme organları, erkeklik ve dişilik hormonlarının salgılandığı yerdir. Erkeklerde testosteron hormonu Leydig adı verilen hücreler tarafından oluşturulur. Dişilerde ise en önemli hormon progesteron hormonudur. Bu hormon meme bezlerinin gelişmesinde rol oynar.

Enzimler ve hormonlar vücutta mutlak surette bulunması gereken biyokimyasal moleküllerdir. Bu moleküllerden herhangi birinin çıkarılması tüm düzenin bozulmasına yol açar.
21.01.2024 03:20:02
Hormon Sistemi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Sayfayı Düzenle

Hormon Sistemi Yorumları

Kırmızı sayıyı girin

1 Yorum Yapılmış "Hormon Sistemi"
çok teşekkür ederim çok faydalı oldu proje ödevim için çok sağolun
okyanus . 14.04.2018

Kadınlarda Erkeklik Hormonu

Kadınlarda erkeklik hormonu; yani (Testosteron) düşükte olsa bulunmaktadır. Kadınlarda erkeklik hormonu bulunduğu gibi erkeklerde de kadınlık hormonu (Ö...
Devamını Oku

Erkeklerde Hormon Bozukluğu

Erkeklerde hormon bozukluğu, testosteron denilen erkeklik hormonunun düzensiz salgılanmasından kaynaklanır. Bu hormonun az salgılanması ve fazla salgılanması...
Devamını Oku

Erkekte Fsh Hormonu

Erkekte Fsh hormonu, Fsh hormonu kadın ve erkekte beyinden salgılanan, kadınlarda yumurtalıkları, erkeklerde ise testisleri uyaran bir hormondur. Üreme ...
Devamını Oku

Uyku Hormonu

Uyku hormonu, insan beyninde bulunun ve uyku esnasında salgılanan bir hormondur. Tıp dilinde melatonin hormonu olarak da bilinmektedir. Uyku hormonun temel g...
Devamını Oku

Growth Hormonu Kürü

Growth hormonu kürü, bu hormon (Growth hormon) beyinde yer alan hipofiz bezi aracılığıyla üretilir. Vücudun büyümesi ve gelişmesinden sorumludur. Eksikl...
Devamını Oku

Gebelikte Prolaktin Hormonu

Gebelikte prolaktin hormonu: Prolaktin hormonu süt hormonu demektir. Beynin ortasında bulunan hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Prolaktin hormonu ba...
Devamını Oku

Lh Hormonu Yüksekliği

Lh hormonu yüksekliği, hipofiz bezinden salgılanan Lh hormonu kadınların yumurta üretimini, adetlerini düzenleyen, erkeklerin testosteron yani erkeklik hormo...
Devamını Oku

Testosteron Hormonu

Testosteron hormonu, Erkek cinsiyet hormonu olan testosteron erkeklerde çoğunluğu testisler de olmak üzere kısmen dişlerde ve çok az böbrek üstü bezlerde üre...
Devamını Oku

Östrojen Hormonu

Östrojen Hormonu, Erkeklerde ve kadınlarda bulunan östrojen hormonu, kadınlarda adet günlerinin düzenlenmesinde önemli görevlere sahiptir. Üreme yaşında olan...
Devamını Oku

Erkek Hormon Tedavisi

Erkek hormon tedavisi, Erkekler fazla miktarda testosteron az miktarda östrojen hormonlarına sahiptir. Östrojen bir dişilik hormonudur ve kadınlarda tam ters...
Devamını Oku

Çocuklarda Hormon Bozukluğu

Çocuklarda Hormon Bozukluğu: Hormon bozukluğu büyüme çağındaki çocuklarda gelişim bozukluğu olarak görülür. Çocukta tiroit bezi rahatsızlığı doğumdan so...
Devamını Oku

Prolaktin Hormonu Düşüklüğü

Prolaktin hormonu düşüklüğü, memelerdeki süt bezlerinden süt salgılanmasını sağlayan hormondur. Prolaktin, kafatası içinde bulunan ve hipofiz denen bezd...
Devamını Oku

Dhea So4 Hormonu Nedir

Dhea So4 Hormonu Nedir, Vücudun böbrek üstü bezlerinden salgılanmakta olan steroid hormonunun adıdır. Gün içerisinde salınım olayında bir değişiklik görülmez...
Devamını Oku

Bebeklerde Hormon Testi

Bebeklerde hormon testi, bebeklerde hormonlarla alakalı olan hastalıkların tespitinde yapılır. Hormonların gereğinden az ya da fazla salgılanmasından kaynakl...
Devamını Oku

Fsh Hormonu Düşüklüğü

FSH hormonu düşüklüğü, bu hormon kadınlarda ve erkeklerde üreme ile ilgili olan hormonların içerisinde bulunan sorunların sebepleri arasına yer alır. Hipofiz...
Devamını Oku

Leptin Hormonu

Leptin Hormonu, Leptin ve Ghrelin Hormonu, Leptin hormonundan tek başına bahsetmek oldukça yanlış olacaktır. Vücudumuzun salgıladığı bu hormonlar vücudumuzda...
Devamını Oku

Hormon

Hormon, beden içerisinde yer alan özel bezler yoluyla salgılanan ve vücutta bulunması gereken dengeyi ve yapısını belirgin bir biçimde değiştiren ve bed...
Devamını Oku

Kortizol Hormonu

Kortizol Hormonu, böbrek üstü korteksin zona fasikülata tabakasının hücrelerinde salgılanan hormonlar arasındadır. Bu hormon vücuda gelen herhangi bir zararl...
Devamını Oku

Kadın Hormonları

Kadın hormonları, Kadın hormonları hormonları sinir istemi içerisinde birbirleri ile ilişki halindedir. Kadının yaşadığı adet döngüsünde bu hormonları belirl...
Devamını Oku

Adrenalin Hormonu

Adrenalin hormonu, böbrek üstü bezleri tarafından salgılanan bir hormon türüdür. Böbrek üstü bezleri bir diğer adıyla adrenal bezleri, ortalama 7.62 cm uzunl...
Devamını Oku

 

Popüler İçerik
Kadınlarda Erkeklik Hormonu
Erkeklerde Hormon Bozukluğu
Erkekte Fsh Hormonu
Uyku Hormonu
Growth Hormonu Kürü
Son Forum Konuları
Yardım Sayfaları
Tıbbi Sorumluluk Reddi  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Ocak - 2024